بررسی مفهوم فقهی عدالت در آیه ی «.... إعدلوا هو اقرب للتقوی...» و تأثیر آن بر خانواده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیإت علمی، واحد فراهان، دانشگاه آزاد اسلامی، فراهان، ایران

2 استادیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه قم ،ایران

3 استادیار، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

4 استادیار، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران

چکیده

عدالت بعنوان اصلی که در کلام، اخلاق، فقه، اصول و سایر مباحث علمی مورد توجه و پژوهش است. بی تردید در دانش فقه دارای جایگاه والا و در بسیاری از مباحث فقهی نقش آفرین است. زیرا زیربناى فقه اسلامى علاوه بر اصل تبعیت احکام، از مصالح و مفاسد نفس الامرى و بالطبع اصل حُسن و قُبح عقلى و اصل حجیت عقل، مبتنی بر اصل عدالت می باشد. از این جهت سوال اساسی قابل طرح در نوشتار پیش رو این است که آیا از آیه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی «إعدلوا هو أقرب لِلتقوی»، می توان مفهوم فقهی عدالت را استنباط نمود؟ چرا که آیات قرآن به عنوان یکی از منابع استنباط احکام فقهی است و اصل عدالت نیز میزان و معیاری برای صدور وقوع بسیاری از احکام فقهی می باشد. نوشتار حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و با اتکال بر منابع اصیل دینی، داده های کتابخانه ای به تجزیه و تحلیل این مسأله پرداخته است. رهیافت این مقاله، با استناد بر آرای فقها و مفسرین، اصل عدالت از مستقلات عقلیه فرادینی است که مفهوم فقهی آن در آیه دلالت تأکیدی بر مبنای مصالح و مانع مفاسدی است که لزوم رعایت آن بر تمامی افراد جامعه بشری در کلیه مناسبات فردی و اجتماعی، می تواند نقش بسزایی در تحکیم بنیادهای خانواده داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

پژوهش های فقهی و سبک زندگی خانواده اسلامی
دوره 1، شماره 1
آذر 1400
صفحه 50-72

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 03 دی 1399
  • تاریخ بازنگری: 02 اسفند 1399
  • تاریخ پذیرش: 22 اردیبهشت 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار